ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ : ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ ΤΩΝ ΜΙΝΩΙΤΩΝ

[Το μάθημά μας με ερωτήσεις]

1. Σε τι είδους θεότητες πίστευαν οι Μινωίτες;

- Οι Μινωίτες πίστευαν σε ένα σύμπλεγμα γυναικείων θεοτήτων που είχαν άμεση σχέση με τη βλάστηση και τη διαδοχή των εποχών, την άνθηση και τον μαρασμό της φύσης, τον θάνατο και την ανάσταση. Οι πιστοί αισθάνονταν τη θεότητα σαν κάτι μυστηριακό, φευγαλέο και άπιαστο.

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A105/29/156,902/
2. Πού και πώς ασκούσαν την λατρεία των θεών τους οι Μινωίτες;

http://www.gtp.gr/TDirectoryDetails.asp?ID=15017&lng=1

- Στα χρόνια της ακμής του μινωικού πολιτισμού δεν υπήρχαν στην Κρήτη μεγάλοι ναοί, αλλά μόνο μικρά ανακτορικά ή οικιακά ιερά. Συχνά η λατρεία των θεών πραγματοποιούνταν και σε σπήλαια, όπως στο Δικταίο Άντρο, όπου οι πιστοί προσέφεραν μικρά ειδώλια που απεικόνιζαν τους ίδιους τους θεούς.

Ειδώλιο  Ρέας θηλάζουσας (Δικταίο άντρο)

Το αρχαιότερο βρέφος, ο Δίας (Δικταίο ‘Αντρο)

 

 http://www.epean.org/atreus/mouseio.html

 

Στη μινωική θρησκεία μεγάλη σημασία έχει το ιερό δέντρο, που φαίνεται να είναι η ελιά. Επίσης από τα ζώα φαίνεται να έχει ιδιαίτερη σημασία ο ταύρος.
Οι τελετές περιλάμβαναν χορούς και αγώνες, όπως τα ταυροκαθάψια.
Το ιερατείο το αποτελούσαν κυρίως γυναίκες, αλλά υπήρχαν και άνδρες ιερείς.

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A102/45/324,1316/

3. Από πού αντλούμε πληροφορίες για τη θρησκεία των Μινωιτών;

- Επειδή δεν έχουν αναγνωσθεί ακόμη οι γραφές των Μινωιτών, μόνη πηγή πληροφόρησής μας για τη θρησκεία τους είναι τα έργα τέχνης που έφεραν στο φως οι ανασκαφές.

4. Ποια είναι τα γενικά χαρακτηριστικά της μινωικής τέχνης;

- Οι Μινωίτες ανέπτυξαν πολλές μορφές τέχνης σε θαυμαστό επίπεδο. Η μινωική τέχνη έχει ποικιλία και πρωτοτυπία. Όλα τα μινωικά έργα  - αγγεία από πηλό ή πέτρα, ειδώλια, κοσμήματα, τοιχογραφίες - έχουν κίνηση, ζωντάνια και χάρη. Δείχνουν επίσης μια προτίμηση των Μινωιτών για την απεικόνιση της φύσης. Τα θέματα και η τεχνοτροπία τους επηρέασαν τους γειτονικούς λαούς, ιδιαίτερα τους Κυκλαδίτες και τους Μυκηναίους.

5. Τι απεικονίζουν οι μινωικές τοιχογραφίες;

- Οι τοιχογραφίες, από τις οποίες οι περισσότερες προέρχονται από το ανάκτορο της Κνωσού, παριστάνουν συνήθως θρησκευτικές ή τελετουργικές πομπές, ειδυλλιακά τοπία με πλούσια βλάστηση και ζώα, καθώς και θέματα από τον κόσμο της θάλασσας.

https://peripluscd.wordpress.com/2013/12/

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A102/45/324,1316/

6. Σε ποια επιτεύγματα έφτασε η κεραμική τέχνη της μινωικής Κρήτης;

- Έχει καθιερωθεί η χρήση του κεραμικού τροχού. Με αυτόν τον τρόπο είναι πιο εύκολη και γρήγορη η κατασκευή των πήλινων αγγείων, που είναι κομψά και έχουν ποικίλα σχήματα. Τα ωραιότερα αγγεία αυτής της εποχής στη μινωική Κρήτη είναι τα πολύχρωμα καμαραϊκά, που οφείλουν την ονομασία τους στο σπήλαιο των Καμαρών, όπου πρωτοβρέθηκαν. Κατασκευάζονταν στα εργαστήρια των μεγάλων ανακτόρων της Κνωσού και της Φαιστού. Τα καμαραϊκά αγγεία εξάγονταν σε όλη την ανατολική Μεσόγειο και την Αίγυπτο. Διακοσμούνταν συνήθως με πολύπλοκα καμπυλόγραμμα σχέδια γεμάτα φαντασία και σπανιότερα με θέματα από τον ζωικό και φυτικό κόσμο.



http://www.archaiologia.gr/blog/agenta/%CE%B7-%CE%BC%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%BA%CE%B5%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AE/

7. Τι άλλα έργα τέχνης έχει να παρουσιάσει ο μινωικός πολιτισμός;

- Έχουν βρεθεί ειδώλια, από τα οποία τα περισσότερα είναι πήλινα και παριστάνουν γυναίκες, υπάρχουν όμως και ειδώλια ανδρών και ζώων. Αξιοσημείωτα είναι τα ρυτά, μεγάλα αγγεία, ορισμένα με μορφή κεφαλής ζώου, συνήθως του ιερού ταύρου, τα οποία χρησιμοποιούνταν στις τελετουργίες.

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-A102/45/324,1316/

Υπάρχουν επίσης περίτεχνα κοσμήματα από χρυσό και ασήμι, καθώς και σφραγίδες από ελεφαντοστό και από σκληρούς ημιπολύτιμους λίθους με εγχάρακτα γραμμικά σχέδια.

https://peripluscd.wordpress.com/2013/12/

Μινωική θρησκεία και τέχνη (παρουσίαση)

Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

[Το μάθημά μας με ερωτήσεις]

 

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-C103/88/699,2640/
1. Ποιος πολιτισμός ονομάζεται "μινωικός"; Πότε και πώς αποκαλύφθηκε;

 

Μινωικός ονομάζεται ο πολιτισμός που άκμασε στην Κρήτη κατά την 3η και 2η χιλιετία π.Χ., φτάνοντας σε υψηλό επίπεδο κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης και καλλιτεχνικής παραγωγής. Πήρε το όνομά του από τον μυθικό βασιλιά της Κνωσού Μίνωα και ήρθε στο φως στις αρχές του 20ου αιώνα με τις ανασκαφές του Βρετανού αρχαιολόγου Άρθουρ Έβανς στην Κνωσό.

http://www.slideshare.net/daskalogiannis/ppt-4380920
http://www.cretalive.gr/history/view/arthour-tzon-ebanso-anthrwpos-pou-onomase-minwiko-enan-oloklhro-politismo/178322

2. Ποια τα κυριότερα χαρακτηριστικά του μινωικού πολιτισμού κατά την 3η χιλιετία π.Χ.;

Από τις αρχές της 3ης χιλιετίας π.Χ. στην Κρήτη αυξάνεται ο πληθυσμός, η γεωργία και η κτηνοτροφία γίνονται πιο συστηματικές και οι κάτοικοι οργανώνονται σε μικρούς οικισμούς. Έχουν επαφή με τις Κυκλάδες, την Κύπρο και την Αίγυπτο, με τις οποίες έχουν εμπορικές σχέσεις. Εξάγουν λάδι, κρασί, ξυλεία, λίθινα αγγεία, ίσως υφάσματα και δέρματα. Εισάγουν μέταλλα ή άλλες πρώτες ύλες για την κατασκευή όπλων, εργαλείων και καλλιτεχνημάτων, όπως χαλκό από την Κύπρο και άργυρο από τις Κυκλάδες. Έτσι, μερικοί οικισμοί αποκτούν σιγά σιγά μεγαλύτερη έκταση και πλούτο από τους άλλους.

http://www.mcxlvii.com/m/2015/03/02/minoan-civilasation/



3. Πώς εξελίσσεται ο μινωικός πολιτισμός κατά τη δεύτερη χιλιετία π. Χ.;

Γύρω στο 2000 π. Χ. εμφανίζονται τα πρώτα ανάκτορα. Γύρω τους αναπτύσσονται μεγάλοι οικισμοί που μπορούν να χαρακτηριστούν πόλεις. Μέχρι σήμερα είναι γνωστά τέσσερα ανάκτορα στην Κρήτη, στην Κνωσό, στη Φαιστό, στα Μάλια και στη Ζάκρο. Τα πρώτα ανάκτορα καταστρέφονται γύρω στο 1700 π.Χ. από σεισμό, αλλά ξαναχτίζονται πιο επιβλητικά. Η περίοδος των δεύτερων, νέων ανακτόρων (1700-1450 π.Χ.) είναι η πιο σημαντική, καθώς τότε ο μινωικός πολιτισμός φτάνει στη μεγαλύτερη ακμή του. Την εποχή αυτή οι Μινωίτες κυριαρχούν στο Αιγαίο, όπου ιδρύουν αποικίες (Κύθηρα, Ρόδος) και έχουν στενές σχέσεις με την ηπειρωτική Ελλάδα, επηρεάζοντας  έντονα τον μυκηναϊκό πολιτισμό, που τότε κάνει την εμφάνισή του.
http://www.wikishareideas.gr/interestingarticle/ishyres-polemikes-paradoseis-eihe-o-minoikos-politismos

http://minoan.yolasite.com/

4. Τι αντιπροσωπεύουν τα μινωικά ανάκτορα και ποια είναι τα κοινά τους χαρακτηριστικά;

Τα ανάκτορα είναι μεγάλα συγκροτήματα κτιρίων που αποτελούνται από πολλές πτέρυγες δωματίων, και είναι τα διοικητικά, οικονομικά, θρησκευτικά και καλλιτεχνικά κέντρα των πόλεων στις οποίες βρίσκονται. Έχουν τα εξής κοινά χαρακτηριστικά:
α) Έχουν προσανατολισμό στον άξονα Βορρά - Νότου.
β) Έχουν μια ορθογώνια κεντρική αυλή, γύρω από την οποία αναπτύσσονται οι πτέρυγες των δωματίων.
γ) Ήταν πολυώροφα, είχαν μεγάλες κλίμακες, φωταγωγούς,  σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης. Αρκετοί χώροι τους είχαν τοιχογραφίες, από τις οποίες αντλούμε πολλές πληροφορίες για τη ζωή των Μινωιτών.
δ) Δεν ήταν οχυρωμένα.
Επίσης τα ανάκτορα ήταν η κατοικία του άρχοντα της ευρύτερης περιοχής, όπου συγκεντρώνονταν η παραγωγή και τα εμπορεύματα για να διατεθούν στο εσωτερικό του νησιού ή στο εξωτερικό. Ήταν επίσης κέντρα κατασκευής πολύτιμων αντικειμένων και καλλιτεχνημάτων, καθώς και θρησκευτικά κέντρα, όπου μαζευόταν πλήθος κόσμου για διάφορες τελετές. Στα ανάκτορα δηλαδή ζούσε, κυκλοφορούσε και εργαζόταν μεγάλος αριθμός από αξιωματούχους, υπαλλήλους και τεχνίτες.
Παράλληλα, σε όλη την Κρήτη υπήρχαν αγροικίες ή επαύλεις, που συγκέντρωναν την γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή της περιοχής τους και έλεγχαν τη διακίνηση των προϊόντων για λογαριασμό των ανακτόρων.
Το πολιτικό, διοικητικό και οικονομικό σύστημα της μινωικής Κρήτης ήταν συγκεντρωτικό με κέντρο τα ανάκτορα.

http://www.destinationcrete.gr/el/archaoi-chronoi/minoikos-politismos

http://www.visitgreece.gr/el/culture/archaeological_sites/the_minoan_palace_of_the_colours




















5. Ποιες πληροφορίες έχουμε για τη χρήση της γραφής στη μινωική Κρήτη;

Η ανάπτυξη του εμπορίου και η περίπλοκη διοικητική και κοινωνική οργάνωση οδήγησαν - γύρω στο 1700 π.Χ.- στη χρήση ενός συστήματος γραφής που αρχικά έμοιαζε με τα ιερογλυφικά, όπως αποδεικνύει ο δίσκος της Φαιστού. Λίγο αργότερα άρχισε να χρησιμοποιείται ένα νέο σύστημα γραφής, η Γραμμική Α. Η γραφή αυτή ήταν συλλαβική, δηλαδή κάθε σημείο αντιστοιχούσε σε μία συλλαβή, και σ' αυτό το πρότυπο βασίστηκε αργότερα η μυκηναϊκή  γραφή. Σημεία αυτής της γραφής έχουν βρεθεί κυρίως πάνω σε αγγεία ή χαραγμένα σε πινακίδες απογραφής εμπορευμάτων. Η γραφή αυτή όμως δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.

http://www.ekivolos.gr/Elliniki%20grafi.htm
http://www.incrediblecrete.gr/933/index.el.html









6. Πώς εξελίσσεται η οικονομία στη μινωική Κρήτη την εποχή των νέων ανακτόρων (1700-1450 π.Χ.);

Την εποχή των νέων ανακτόρων (1700-1450 π.Χ.) οι Μινωίτες κυριαρχούν με τα πλοία τους σε όλο το Αιγαίο. Η εμπορική δραστηριότητα που είχε ξεκινήσει από την 3η χιλιετία π.Χ. τώρα γίνεται πιο έντονη. Ιδιαίτερη ζήτηση σε όλο το Αιγαίο έχουν τα έργα της μινωικής καλλιτεχνικής παραγωγής (μεταλλοτεχνία, λιθοτεχνία, κοσμηματοτεχνία). Σε αιγυπτιακούς τάφους φαίνεται να απεικονίζονται Μινωίτες έμποροι και ναυτικοί που προσφέρουν τέτοια έργα σε Αιγυπτίους αξιωματούχους, με τους οποίους είχαν συναλλαγές.

http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=315610



7. Κάτω από ποιες συνθήκες εμφανίζονται οι Μυκηναίοι στην Κρήτη και ιδιαίτερα στην Κνωσό;

Γύρω στο 1450 π.Χ. τα μινωικά ανάκτορα καταστρέφονται, πιθανόν από σεισμό, εκτός από το ανάκτορο της Κνωσού. Η πολιτική και διοικητική οργάνωση εξασθένησε και φαίνεται ότι τότε βρήκαν την ευκαιρία οι Μυκηναίοι να καταλάβουν την Κνωσό. Οι Μυκηναίοι από την Κνωσό φαίνεται ότι κυριαρχούν σε ένα μεγάλο μέρος της κεντρικής και ανατολικής Κρήτης. Γύρω στο 1370 π.Χ. το ανάκτορο της Κνωσού καταστρέφεται οριστικά, και τότε  η Κρήτη γίνεται επαρχία του μυκηναϊκού κόσμου, διατηρώντας βέβαια κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ (παρουσίαση)

http://emathisi.weebly.com/9-omicron-muiotanuomegaiotakappaomicronsigma-piomicronlambdaiotatauiotasigmamuomicronsigma.html

https://www.youtube.com/watch?v=xzf7PPGMrwo&feature=player_embedded#t=0

-

ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

 

[ Το μάθημά μας με ερωτήσεις ]

1. Ποιος πολιτισμός ονομάζεται "Κυκλαδικός"; 
- Κυκλαδικός ονομάζεται ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στις Κυκλάδες κατά την 3η και τη 2η χιλιετία π.Χ., δηλαδή κατά την Εποχή του Χαλκού, και είναι ένας από τους παλαιότερους πολιτισμούς της Ευρώπης.

2. Ποιοι παράγοντες ευνόησαν την ανάπτυξη του Κυκλαδικού πολιτισμού;
   Στην ανάπτυξη του πολιτισμού αυτού συντέλεσε το ήπιο κλίμα των νησιών και η ιδιαίτερα προνομιακή γεωγραφική τους θέση. Τα νησιά των Κυκλάδων αποτελούν ένα είδος "γέφυρας" ανάμεσα στην Ευρώπη και στην Ασία, καθώς και ανάμεσα στην ηπειρωτική Ελλάδα και την Κρήτη. Κατά την 3η χιλιετία π.Χ. τα πλοία των νησιών αυτών κυριαρχούν στο Αιγαίο, μεταφέροντας εμπορεύματα και στοιχεία πολιτισμού από την Ασία στην Ευρώπη και το αντίστροφο.

3. Τι είδους οικισμοί δημιουργούνται στις Κυκλάδες εκείνη την εποχή;
- Κατά την 3η χιλιετία π.Χ. δημιουργούνται αυτόνομοι οικισμοί χωρίς κεντρική εξουσία. Οι οικισμοί αυτοί αναπτύσσονται κοντά στη θάλασσα ή στις πλαγιές χαμηλών λόφων. Σταδιακά ορισμένοι οικισμοί οχυρώνονται ενώ άλλοι χτίζονται σε υψώματα μακριά από τη θάλασσα, κάτι που σημαίνει ότι απειλούνται από την παρουσία νέων λαών, πιθανόν από τη Μικρά Ασία.
   Κατά τη 2η χιλιετία π.Χ. οι οικισμοί μεγαλώνουν και τα κτίρια είναι πιο σύνθετα και επιβλητικά. Σημαντικότερος την εποχή  εκείνη είναι ο οικισμός στο Ακρωτήρι της Θήρας.

 

 

4. Πότε παρακμάζει ο Κυκλαδικός πολιτισμός;
- Περίπου το 1600 π.Χ. μεγάλοι κυκλαδικοί οικισμοί καταστρέφονται από σεισμό. Τότε οι Κυκλάδες φαίνεται ότι υποτάσσονται στη μινωική Κρήτη, η οποία τότε βρίσκεται στη μεγαλύτερη ακμή της. Γύρω στο 1450 π.Χ, μετά την καταστροφή των μινωικών ανακτόρων, στις Κυκλάδες κυριαρχούν οι Μυκηναίοι από την ηπειρωτική Ελλάδα.

5. Τι γνωρίζετε για την κυκλαδική τέχνη;
- Το πιο χαρακτηριστικό δημιούργημα της κυκλαδικής τέχνης εκείνης της εποχής είναι τα μαρμάρινα ειδώλια. Αυτά παριστάνουν κυρίως γυμνές γυναικείες μορφές, αλλά και άνδρες μουσικούς, πολεμιστές και κυνηγούς.

Χρήσιμοι σύνδεσμοι:

Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού: Η Εποχή του Χαλκού στα ελληνικά νησιά

(Γιάννης Παπαθανασίου) Ελληνικός Πολιτισμός: Κυκλαδικός πολιτισμός

Κυκλαδικός Πολιτισμός (Παρουσίαση)

Ταινία: "Μυστήριο στις Κυκλάδες: Πρώιμη εποχή του Χαλκού"

Σκηνοθεσία Όλγα Μαλέα ; επιστημονικός σύμβουλος Χρήστος Ντούμας -- Αθήνα : Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη, 1993.

 

ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ

 

 

 

 

 

 

[Το μάθημά μας με ερωτήσεις]

1.  Τι είναι η  "Προϊστορία";

- Είναι η μακρότατη περίοδος, από την εμφάνιση του ανθρώπου στη γη μέχρι την επινόηση της γραφής. Η Ιστορία ξεκινά με την εμφάνιση των πρώτων γραπτών πηγών. Έτσι, η προϊστορία καλύπτει την εποχή μεταξύ 2.500.000 π.Χ. μέχρι το 1100 π.Χ., ενώ οι ιστορικοί χρόνοι αρχίζουν από το 1100 π.Χ. και φτάνουν μέχρι σήμερα.

2.  Ποιες φάσεις περιλαμβάνουν οι προϊστορικοί χρόνοι;

- Η προϊστορική εποχή περιλαμβάνει την εποχή του λίθου (2.500.000 π.Χ. - 3000 π.Χ.)και την εποχή του χαλκού (3000 π.Χ. - 1100 π.Χ.).

 Η εποχή του λίθου με τη σειρά της διαιρείται ως εξής:
α) Παλαιολιθική εποχή (2.500.000 π.Χ. - 6500 π.Χ.)
β) Νεολιθική εποχή (6500 π.Χ. - 3000 π.Χ.)

3. Πώς ήταν οι άνθρωποι και πώς ζούσαν στην Παλαιολιθική εποχή;

-Στην Παλαιολιθική εποχή οι άνθρωποι:
* Εξελίσσονται βιολογικά.
* Ζουν νομαδικά, δηλαδή αλλάζουν τόπο διαμονής.
* Είναι κυνηγοί, τροφοσυλλέκτες, αλιείς.
* Για να κατασκευάσουν τα όπλα και τα εργαλεία τους χρησιμοποιούν οστά και κέρατα ζώων και κυρίως κατεργάζονται τον λίθο.
* Ντύνονται με δέρματα ζώων.
* Θάβουν τους νεκρούς τους και τοποθετούν στους τάφους διάφορα "κτερίσματα", επειδή πιστεύουν ότι υπάρχει άλλη ζωή μετά τον θάνατο.
* Δημιουργούν και αντικείμενα που δεν προορίζονται για να καλύψουν τις βασικές ανάγκες της ζωής, αλλά έχουν διακοσμητικό και συμβολικό χαρακτήρα. Αναπτύσσουν δηλαδή μια πρώτη μορφή τέχνης, που περιλαμβάνει ζωγραφικές παραστάσεις (σπηλαιογραφίες), αγαλματίδια, κοσμήματα.


4. Πώς εξελίσσεται η ζωή των ανθρώπων στη Νεολιθική εποχή;

- Στη Νεολιθική εποχή οι άνθρωποι:
* Παύουν να μετακινούνται και δημιουργούν μόνιμους οικισμούς, χτίζοντας σπίτια με ξύλα, πλίνθους και πέτρες.
* Ασχολούνται συστηματικά με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
* Εφευρίσκουν νέα, πιο αποτελεσματικά εργαλεία από λίθο, το αλέτρι, το δρεπάνι, τη μυλόπετρα και κατασκευάζουν κεραμικά σκεύη.
* Υφαίνουν τα ενδύματά τους χρησιμοποιώντας το μαλλί των προβάτων ή φυτικές ίνες όπως το λινάρι.
* Αναπτύσσουν το αίσθημα της κοινότητας, καθώς και το θρησκευτικό συναίσθημα (ειδικά στον ελλαδικό χώρο).
* Φιλοτεχνούν διακοσμητικά αντικείμενα με περισσότερη επιμέλεια και κομψότητα ( πήλινα αγγεία με διακόσμηση, ειδώλια πήλινα ή λίθινα επίσης με ζωγραφιστά σχέδια).



5. Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της Εποχής του Χαλκού;

- Το κύριο χαρακτηριστικό της Εποχής του Χαλκού (3000 - 1100 π.Χ.) είναι η κατασκευή διαφόρων αντικειμένων από χαλκό. Στην αρχή εμφανίζονται τα πρώτα χάλκινα εργαλεία, και αργότερα ο χαλκός χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο σε κάθε είδους αντικείμενα (όπλα, σκεύη κ. α. ) παραμερίζοντας την πέτρα.

 

6. Ποιοι μεγάλοι πολιτισμοί αναπτύσσονται κατά την εποχή του Χαλκού;

   - Κατά την περίοδο αυτή στην περιοχή της Μέσης Ανατολής αναπτύσσονται οι πρώτοι μεγάλοι πολιτισμοί, των Σουμερίων, των Βαβυλωνίων, των Αιγυπτίων, των Εβραίων, των Φοινίκων, των Χετταίων.
   Παράλληλα, στον ελλαδικό χώρο εμφανίζονται οι πρώτοι σημαντικοί πολιτισμοί: ο Κυκλαδικός, ο Μινωικός και ο Μυκηναϊκός. Η θάλασσα του Αιγαίου έπαιξε πολύ σπουδαίο ρόλο ως προς το  να έρθουν οι πολιτισμοί αυτοί σε επαφή μεταξύ τους, αλλά και με τους γειτονικούς πολιτισμούς της Ανατολής.

ΚΑΛΩΣΟΡΙΣΜΑ - ΕΙΣΑΓΩΓΗ

          Καλώς ορίσατε στο ιστολόγιο για το μάθημα της Ιστορίας της Α΄ Γυμνασίου!
          Εδώ θα βρίσκετε χρήσιμες πληροφορίες και υποστηρικτικό υλικό για την κάθε ενότητα που εξετάζουμε μέσα στην τάξη: ερωτήσεις, σχεδιαγράμματα, εικόνες, βίντεο, σχετικούς συνδέσμους που παρουσιάζουν ενδιαφέρον και διάφορα άλλα.
          Εύχομαι η επαφή σας με το ιστολόγιό μας να είναι εποικοδομητική και συγχρόνως ευχάριστη!
          Καλή πρόοδο!

Η καθηγήτριά σας

Αλεξία Καστανάκη